ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Ο ρόλος της Ψυχολογικής Υποστήριξης στην αντιμετώπιση των Διατροφικών Διαταραχών
Διατροφικές Διαταραχές
Η ψυχολογία της υγείας αναφέρεται στη μελέτη των συναισθηματικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραμέτρων που επηρεάζουν την υγεία του ατόμου. Στο πλαίσιό της, ειδικότερα, οι διατροφικές διαταραχές όπως η βουλιμία, η ανορεξία και η επεισοδιακή υπερφαγία είναι σημαντικές καταστάσεις που χρήζουν ψυχολογικής παρέμβασης.
Αυτές οι διαταραχές επηρεάζουν όχι μόνο το σώμα, αλλά και την ψυχική και συναισθηματική ευημερία του ατόμου. Η ψυχολογία βοηθά στο να κατανοηθούν οι βαθύτεροι ψυχολογικοί παράγοντες που οδηγούν σε τέτοιες συμπεριφορές, ενώ η ψυχοθεραπεία μπορεί να συμβάλει στην αναγνώριση και αντιμετώπιση των αιτίων που κρύβονται πίσω από αυτές τις καταστάσεις.
Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις που εφαρμόζει η ψυχολόγος Άννα Δράκου – Αϊβάζη περιλαμβάνουν τη γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία και την υποστήριξη για την ανάπτυξη μιας υγιούς σχέσης με το φαγητό και το σώμα.
Ανορεξία
Η ανορεξία είναι μια σοβαρή διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από έντονη επιθυμία για απώλεια βάρους και ανασφάλεια σχετικά με την εικόνα του σώματος, η οποία οδηγεί σε επικίνδυνη περιορισμένη κατανάλωση τροφής. Το άτομο που πάσχει από ανορεξία συνήθως βιώνει την ανάγκη να ελέγξει αυστηρά την πρόσληψη τροφής και έχει παραμορφωμένη αντίληψη για το σώμα του.
- Υπερβολική απώλεια βάρους.
- Αίσθηση παχυσαρκίας ακόμα και με επικίνδυνη χαμηλή σωματική μάζα.
- Ανασφάλεια για το σώμα και φόβος για αύξηση βάρους.
- Αναστρέψιμες αλλαγές στη διατροφή (συχνά αποφυγή τροφών).
- Φυσικά προβλήματα όπως υπογλυκαιμία, ακανόνιστος έμμηνος κύκλος, και μειωμένη θερμοκρασία σώματος.
Οι αιτίες της ανορεξίας είναι πολυδιάστατες και περιλαμβάνουν:
- Βιολογικούς παράγοντες: Γενετική προδιάθεση, δυσλειτουργίες στον εγκέφαλο που ρυθμίζουν την πείνα και την ικανοποίηση.
- Ψυχολογικούς παράγοντες: Χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχη και καταστάσεις πίεσης.
- Κοινωνικούς παράγοντες: Πολιτιστικές πιέσεις για ιδανικά σώματα ή προβλήματα στις σχέσεις.
Η ψυχολογική υποστήριξη παίζει καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της ανορεξίας. Η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος για την αναγνώριση και τροποποίηση των αρνητικών σκέψεων και συμπεριφορών γύρω από το φαγητό και την εικόνα του σώματος. Παράλληλα, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει την αποκατάσταση της σωματικής υγείας με τη βοήθεια ιατρικών επαγγελματιών.
Η βοήθεια από έναν έμπειρο ψυχολόγο είναι καθοριστική για την αποκατάσταση της υγείας και της αυτοεκτίμησης.
Βουλιμία
- Υπερφαγία σε συνθήκες συναισθηματικής έντασης.
- Επαναλαμβανόμενοι καθαρτικοί μηχανισμοί (έμετος, χρήση καθαρτικών).
- Αίσθημα ντροπής ή ενοχής μετά από υπερφαγία.
- Ασταθές βάρος με διακυμάνσεις στο σωματικό βάρος.
- Ανασφάλεια σχετικά με την εμφάνιση και το βάρος.
Η βουλιμία μπορεί να προκληθεί από:
- Ψυχολογικούς παράγοντες: Χαμηλή αυτοεκτίμηση, αγχωτικές καταστάσεις, ή συναισθηματικές διαταραχές.
- Βιολογικούς παράγοντες: Γενετική προδιάθεση και νευρολογικές ανισορροπίες.
- Κοινωνικούς παράγοντες: Πολιτιστικά ιδανικά για το σώμα και κοινωνικές πιέσεις.
Η γνωστική-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία (CBT) είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τη βουλιμία. Μέσω αυτής της θεραπείας, τα άτομα μαθαίνουν να αναγνωρίζουν και να τροποποιούν τις αρνητικές σκέψεις και τις διαταραγμένες συμπεριφορές γύρω από το φαγητό. Συχνά, η θεραπεία περιλαμβάνει και την υποστήριξη για την αποκατάσταση του φυσιολογικού βάρους και τη βελτίωση της σχέσης με το σώμα.
Η ψυχολογική υποστήριξη βοηθά στην αντιμετώπιση της βουλιμίας και στη σταδιακή αποκατάσταση της ψυχικής και σωματικής υγείας του ατόμου.
Επεισοδιακή Υπερφαγία
Η επεισοδιακή υπερφαγία (συναισθηματική υπερφαγία) χαρακτηρίζεται από επεισόδια υπερβολικής κατανάλωσης τροφής σε σύντομο χρονικό διάστημα, χωρίς τις συμπεριφορές αποκατάστασης που παρατηρούνται σε άλλες διαταραχές, όπως η βουλιμία. Συνήθως, το άτομο αισθάνεται ότι χάνει τον έλεγχο κατά τη διάρκεια αυτών των επεισοδίων, τα οποία συχνά συνοδεύονται από συναισθηματική ένταση, άγχη ή αρνητικά συναισθήματα.
Τα κυριότερα συμπτώματα είναι:
- Υπερφαγία χωρίς εμετό ή καθαρτικά.
- Αίσθημα ντροπής ή ενοχής μετά τα επεισόδια.
- Αλλαγές στην ψυχική διάθεση, όπως κατάθλιψη, άγχος ή θυμός.
- Συναισθηματική υπερφαγία σε περιόδους έντονης ψυχικής πίεσης.
Οι αιτίες της επεισοδιακής υπερφαγίας σχετίζονται συχνά με:
- Συναισθηματική πίεση: Άγχη, κατάθλιψη, μοναξιά ή φόβοι.
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση και καταθλιπτική διάθεση.
- Κοινωνικές πιέσεις και εσωτερικές συγκρούσεις για την εικόνα του σώματος.
Η θεραπεία περιλαμβάνει συνήθως τη γνωστική-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία (CBT) για την αναγνώριση των συναισθηματικών αιτίων και την ανάπτυξη υγιών μηχανισμών αντιμετώπισης. Παράλληλα, η ψυχολογική υποστήριξη βοηθά στην αναδόμηση της σχέσης με το φαγητό και την ψυχική ευημερία.
Η Σημασία της Ψυχολογικής Υποστήριξης στις Διατροφικές Διαταραχές
Η ψυχολογία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διάγνωση και την αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών. Μέσω της ψυχοθεραπείας, τα άτομα που πλήττονται από καταστάσεις όπως η βουλιμία, η ανορεξία και η επεισοδιακή υπερφαγία μπορούν να αποκτήσουν τα εργαλεία για να αναγνωρίσουν τις βαθύτερες αιτίες των συμπεριφορών τους και να αναπτύξουν υγιείς μηχανισμούς αντιμετώπισης.
Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία, ενισχύουν την αυτοεκτίμηση, επιτρέποντας στον θεραπευόμενο να ανακτήσει την ισορροπία και την υγιή σχέση με το φαγητό και το σώμα του. Παράλληλα, η υποστήριξη ενός ειδικού ψυχολόγου βοηθά στη διαχείριση των συναισθηματικών και ψυχολογικών προκλήσεων που συνοδεύουν αυτές τις διαταραχές.
Η αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών είναι μια διαδικασία που απαιτεί υπομονή, κατανόηση και συνεχιζόμενη υποστήριξη. Το πρώτο βήμα προς την αποκατάσταση είναι η αναγνώριση της ανάγκης για βοήθεια και η αναζήτηση ψυχολογικής στήριξης.
Ήρθε η στιγμή να «σας» φροντίσετε.
Κλείστε το ραντεβού σας με την ψυχολόγο Άννα Δράκου – Αϊβάζη, δια ζώσης στη Ρόδο ή μέσω online συνεδρίας.